Saturday, August 13, 2022

રુમા દેવી .. શૂન્યથી શિખર સુધીની સફળતાની સફર

શરૂઆતમાં રૂમાએ તેના તમામ સપના છોડી દીધા હતા, પરંતુ નસીબને કારણે આજે તે ખૂબ જ સફળ મહિલા બની છે, જો આત્મવિશ્વાસ મજબૂત હોય તો અશક્યને શક્ય બનાવી શકાય છે. માત્ર 8 ધોરણ સુધી ભણેલી રુમા દેવી, શૂન્યથી શિખર સુધી કઈ રીતે પહોંચી ? જાણો તેની સફળતાની સફર...


એવું કહેવાય છે કે આજની દુનિયામાં મહિલાઓ પુરુષો કરતાં વધુ એડવાન્સ છે અને દેશનું નામ રોશન કરે છે એટલું જ નહીં તેમના પરિવારનું ગૌરવ પણ વધારે છે. હકીકતમાં, આજે અમે તમને એક એવી મહિલા વિશે જણાવીશું જેણે પોતાના જીવનમાં ઘણો સંઘર્ષ કર્યો છે અને ઘણી મહિલાઓ માટે પ્રેરણા બની છે અને ઘણી મહિલાઓના જીવનમાં સુધારો કર્યો છે.


સામાજિક કાર્યકર્તા/આંતર રાષ્ટ્રીય ફેશન ડીઝાઈનર/ રાજસ્થાની-ભારતીય કળાને વિશ્વ સ્તર રજૂ કરનાર રુમા દેવી 5 ઓગષ્ટ 2022ના રોજ અમેરિકા પહોંચી છે. 6-7 ઓગષ્ટ ન્યૂયોર્કમાં; 8-10 ઓગષ્ટ લાસ વેગાસમાં; 11 ઓગષ્ટ લોસ એન્જેલન્સમાં / 12-13 ઓગષ્ટના રોજ ન્યૂજર્સીના એટલાન્ટિક સિટી ખાતે કોન્ફરન્સ તથા હસ્તકલા પ્રદર્શનમાં ભાગ લેશે. એટલાન્ટિક સિટીમાં 25 હજારથી વધુ NIR ભાગ લેશે ! 14-31 ઓગષ્ટ દરમિયાન વોશિંગ્ટન /નિયૂયોર્ક/ હ્યુસ્ટન વગેરે શહેરોમાં રુમા દેવી માટે સન્માન સમારંભ યોજાશે ! 2020માં, રુમા દેવી હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં પ્રવચન આપી ચૂકી છે; અમેરિકાની આ તેમની બીજી યાત્રા છે.


આજે આપણે એવી ઘણી સ્ત્રીઓ વિશે જાણીએ છીએ જેમણે હાઉસિંગ ઉદ્યોગ દ્વારા ઘણી સ્ત્રીઓને રોજગારી આપી છે અને તે જ સમયે તેઓ પોતે સમૃદ્ધ બની છે. આજે આપણે એ જ મહિલા વિશે વાત કરીશું જે ઘણી મહિલાઓને રોજગાર આપે છે. જાણવા મળ્યું છે કે રાજસ્થાનના બાડમેરના રાવલસર જિલ્લામાં રહેતી તીરુમા દેવીએ પોતાની નબળી આર્થિક સ્થિતિ હોવા છતાં જીવનમાં સફળતા મેળવવા માટે સંઘર્ષ કર્યો હતો.

રાજસ્થાનના બાડમેર જિલ્લાના રાવતસર ગામની ખેડૂત પરિવારની રુમા દેવી 32 વર્ષની છે. માત્ર 8 ધોરણ સુધી ભણેલી રુમા દેવી, શૂન્યથી શિખર સુધી કઈ રીતે પહોંચી? ધગશ તમામ અવરોધોને દૂર કરી દે છે ! અડગ મનોબળ નિષ્ફળતા પર વિજય મેળવે છે. રુમા દેવી ભરતકામ શીખીને ફેશન ડીઝાઈનર બની; શરુઆતમાં નકશીદાર થેલીઓ તૈયાર કરીને દુકાનોમાં આપી; ધીરે ધીરે ડીમાન્ડ વધી. 2008માં 10 મહિલાઓ સાથે મળીને સ્વસહાયતા જૂથ બનાવ્યું. દરેકે 100-100 રુપિયા કાઢીને સ્ટિચિંગ મશીન ખરીદ્યું અને ભરતકામ તથા હેન્ડીક્રાફ્ટનું કામ શરું કર્યું. પોતાનું સશક્તિકરણ કર્યું સાથે હજારો મહિલાઓને પગભર કરી ! તે 4 વરસની હતી ત્યારે માતા ગુજરી ગઈ હતી. 17 વરસની ઉંમરે તેના લગ્ન થઈ ગયા હતા. ઘરની આર્થિક સ્થિતિ ખરાબ હોવાથી પોતાના બિમાર દિકરાની સારવાર કરાવી ન શકી; એટલે દિકરો ગુમાવ્યો ! તે ભીતરથી તૂટી ગઈ હતી, પરંતુ હાર ન માની. મહિલાઓને જોડવાનું કામ મુશ્કેલ હતું. પતિઓ વિરોધ કરતા હતા. પરંતુ આજે 30 હજારથી વધુ મહિલાઓ જોડાયેલી છે. મહિલાઓના હાથમાં પૈસા છે. તે સ્વતંત્ર હોવાનો અહેસાસ કરે છે. જે ઈચ્છે તે કરી શકે છે. પોતાની દિકરીઓને ભણાવે છે; તેઓ ઈચ્છે કે પોતે અભણ રહી તે રીતે દિકરીઓ અભણ ન રહે !



2018માં રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા ‘નારી શક્તિ પુરસ્કાર’ મળ્યો. રુમા દેવી એક બ્રાન્ડ બની ગઈ છે. પરંપરાગત અને મોડર્ન સાડીઓ/દુપટ્ટા /કુર્તા/ કર્ટેન્સ વગેરે ફેશન પ્રોડક્ટ બનાવે છે. અમેરિકા/મલેશિયા/જર્મની/સિંગાપુર/શ્રીલંકા વગેરે દેશોમાં પોતાની હસ્તકળાના પ્રદર્શન કરી ચૂકી છે. રુમા દેવી કહે છે : ‘શરુઆતમાં મુશ્કેલીઓ બહુ આવી. પાડોશીઓ પૂછતા હતા કે રુમા દેવી ક્યાં જાય છે? કોને મળે છે? શું કામ કરે છે? મેં કોઈની વાત ન સાંભળી, કેમકે હું સાચું કામ કરી રહી હતી. હું ખોટું કામ કરતી ન હતી, એટલે લોકોની વાત સાંભળવાની જરુર ન હતી. આગળ વધવા ઈચ્છતા હોઈએ તો પાછું હટવું ન જોઈએ; મક્કમ રહેવું પડે !’



ઘરમાં બેસીને પૈસા કમાવવા અને પૈસા કમાવવા માટે ક્યાંય જવાની જરૂર નથી. આ સફળતાનું કારણ એ છે કે હસ્તકલાની માંગ વધી રહી છે. ઘણા એનજીઓએ આ મહિલાઓને તાલીમ આપવા અને પ્રોડક્ટ્સ બનાવવા અને વેચવામાં ઘણી મદદ કરી. આજે આ સંસ્થાની વાર્ષિક આવક કરોડો રૂપિયા થઈ ગઈ છે. આ કામ માટે રૂમા દેવીને ઘણા પુરસ્કારોથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે.

આ મહિલા ગામમાં રહીને દરેક કામ શરૂ કરવામાં સફળ રહી હતી, તેથી રૂમાને વિદેશ પ્રવાસ માટે પણ આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું અને આજે તે ઘણી મહિલાઓને રોજગારી પૂરી પાડે છે. ખરેખર ધન્ય છે. આ મહિલાનું કામ જેણે પોતાના દમ પર ઘણા લોકોને રોજગારી આપી છે અને સફળતા પ્રાપ્ત કરી છે.