કમ્પ્યુટર અત્યંત શક્તિશાળી સાધન છે. જે આપણા જીવનના અનેક પાસાઓને સરળ બનાવે છે. કમ્પ્યૂટર આપણને ખૂબ જ ઉપયોગી છે, તે જાણ્યા પછી એ જાણવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે કે તે કેટલી હદ સુધી ઉપયોગી છે, તેની મર્યાદાઓ કેવી છે. કમ્પ્યૂટરની મર્યાદાઓ નીચે મુજબ છે :
કમ્પ્યૂટરની મર્યાદાઓ :-
માનવ બુદ્ધિનો અભાવ:
કમ્પ્યુટર માનવ બુદ્ધિ, સહાનુભૂતિ અને સર્જનાત્મકતા જેવી ગુણોથી વંચિત છે. તેઓ માત્ર પ્રોગ્રામ કરેલા કાર્યો જ કરી શકે છે અને સ્વતંત્ર વિચાર કરવા અથવા નવી સમસ્યાઓ હલ કરવામાં સક્ષમ નથી.
ભાષાની સમસ્યાઓ:
કમ્પ્યુટર માનવ ભાષાની સૂક્ષ્મતા અને સંદર્ભને સંપૂર્ણ રીતે સમજવામાં મુશ્કલી અનુભવે છે. અર્થના શેડ્સ અને રૂઢિપ્રયોગો તેમના માટે પડકારરૂપ બની શકે છે.
શારીરિક મર્યાદાઓ :
કમ્પ્યુટર ભૌતિક દુનિયામાં ક્રિયા કરવામાં સક્ષમ નથી. તેઓ વાસ્તવિક વસ્તુઓને સ્પર્શ કરી શકતા નથી, ચાલી શકતા નથી અથવા વાસ્તવિક પર્યાવરણ સાથે સંકલન કરી શકતા નથી.
નૈતિક મર્યાદાઓ :
કમ્પ્યુટરોને સ્વતંત્ર નૈતિક ચુકાદો આપવાની ક્ષમતા નથી. તેઓ માત્ર પ્રોગ્રામ કરેલા નિયમોનું પાલન કરી શકે છે અને નૈતિક સંઘર્ષોનો ઉકેલ લાવવામાં સક્ષમ નથી.
ઊર્જા ખર્ચ :
કમ્પ્યુટરો ચાલવા માટે ઊર્જા ખર્ચે છે, જે પર્યાવરણ માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે.
હેકિંગ અને સાયબર સુરક્ષા:
કમ્પ્યુટરો હેકિંગ અને સાયબર હુમલાઓ જેવા સુરક્ષા જોખમોને સંવેદનશીલ છે.
ટુંકમાં સમજીએ તો
તે માનવ મગજની જેમ સમજી શકતું નથી. જેથી કેટલીકવાર ખોટી માહિતીનો સ્વીકાર કરી ખોટા પરિણામો રજૂ કરે છે.
કમ્પ્યૂટરનો ઉપયોગ ગેરકાયદેસરના કામો કરવા માટે પણ થાય છે, જેના કારણે ગુનાખોરીને પ્રોત્સાહન મળે છે.
કમ્પ્યૂટરના ઉપયોગને કારણે નોકરીની તકોમાં ઘટાડો થયો છે અને બેરોજગારીની સ્થિતિનું નિર્માણ થયું છે.
વ્યક્તિ પાસે વિચારવાની અને સર્જન કરવાની શક્તિ છે, જે કમ્પ્યૂટર પાસે નથી.
કમ્પ્યૂટર ઈન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરી હૅકર્સ બેંકના ખાતામાંથી પૈસાની ઉચાપત કરી લે છે. ઉપરાંત વિવિધ ગુપ્ત માહિતી કે બાબતો ખુલ્લી કરી દે છે.
કમ્પ્યુટર એ એક પર્યાપ્ત યંત્ર છે અને વારંવાર રીપેરિંગની મુશ્કેલી રહે છે.
કમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ કરવો એ આવડત અને કુનેહ માગી લે છે, જે દરેક માટે શક્ય નથી.
કમ્પ્યૂટરમાં વાઇરસ દાખલ થાય તો માહિતી નાશ થઈ જાય છે અને અનેક મુશ્કેલીઓ સર્જાય છે.
ઉપરોક્ત મર્યાદાઓ હોવા છતાં, કમ્પ્યુટરો આજના સમાજમાં અમૂલ્ય સાધનો છે. તેઓ અમને માહિતી પ્રાપ્ત કરવા, સંચાર કરવા, કાર્ય કરવા અને આનંદ માણવામાં મદદ કરે છે.