કાગડાનું 'Anting' વર્તન: કુદરતની અદ્ભુત સ્વ-સારવાર
તમે જે વાંચ્યું તે બિલકુલ સાચું છે! જ્યારે કાગડો અસ્વસ્થતા અથવા બીમારી અનુભવે છે, ત્યારે તે દવા શોધવાને બદલે એક અનોખી યુક્તિ અપનાવે છે: તે કીડીઓ (ants) ની શોધ કરે છે.
આ વ્યવહારને "Anting" કહેવામાં આવે છે, અને તે પ્રાણીઓના સ્વ-સારવાર (animal self-medication) નું એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે.
કાગડો આ શા માટે કરે છે?
જ્યારે કાગડો બીમાર હોય છે, ત્યારે તે કોઈ કીડીના દર (ant hill) પાસે જઈને બેસે છે. તે પોતાના પાંખો ફેલાવીને એકદમ શાંત અને નિષ્ક્રિય થઈ જાય છે. આવું કરવાથી કીડીઓને તેના શરીર પર ચઢવાની અને "હુમલો" કરવાની તક મળે છે.
કીડીઓ જ્યારે પોતાનો બચાવ કરવા માટે કાગડાના પીંછા અને ચામડી પર ડંખ મારે છે અથવા તેમના પર ચઢે છે, ત્યારે તેઓ એક ખાસ રસાયણ (chemical) મુક્ત કરે છે: ફોર્મિક એસિડ (Formic Acid).
ફોર્મિક એસિડનું જાદુ
આ ફોર્મિક એસિડ કાગડા માટે કુદરતી દવા તરીકે કામ કરે છે:
- કુદરતી જંતુનાશક: ફોર્મિક એસિડ એક શક્તિશાળી એન્ટિપેરાસાઇટિક (antiparasitic) અને એન્ટિમાઇક્રોબાયલ (antimicrobial) ગુણધર્મો ધરાવે છે.
- સફાઇ: કાગડાના પીંછામાં છુપાયેલા ફંગસ, બેક્ટેરિયા અને નાના બાહ્ય પરોપજીવીઓ (external parasites) (જેમ કે ચાંચડ અથવા જૂ) આ એસિડના સંપર્કમાં આવતા નાશ પામે છે.
- નવી ઉર્જા: આ પ્રક્રિયા કાગડાને પરોપજીવીઓથી મુક્ત કરીને આરામ અને સ્વસ્થ થવામાં મદદ કરે છે, જાણે તેણે કોઈ શક્તિશાળી દવા લીધી હોય.
આ રીતે, કાગડો કોઈ ડૉક્ટર કે દવાની જરૂર વગર, પ્રકૃતિની મદદથી પોતાની સારવાર કરી લે છે.
'Anting' એક એવો વ્યવહાર છે જે માત્ર કાગડામાં જ નહીં, પણ અન્ય ઘણા પક્ષીઓમાં પણ જોવા મળે છે. આ ઘટના આપણને યાદ કરાવે છે કે પ્રકૃતિ તેની મૂક બુદ્ધિ (silent wisdom) વડે હંમેશા આપણને આશ્ચર્યચકિત કરતી રહે છે!
આભાર 🙏